05 BƯỚC HỌC TIẾNG ANH HIỆU QUẢ – CHƯƠNG 8: CẢI THIỆN PHÁT ÂM

“[Bản dịch của cô giáo Minh Trang aroma]

Đây có lẽ là phần mà ai cũng đang mong đợi. Trong chương này, tôi sẽ trao đổi với bạn về việc tại sao khả năng phát âm của một số người lại tốt, nhưng một số người thì lại chưa tốt. Thực tế, có rất nhiều người đã ra nước ngoài học tập và công tác, nhưng khả năng phát âm của họ rất yếu, trong khi một số người chẳng đi đâu cả thì phát âm của họ lại thật tuyệt với. Ở những trang tiếp theo, chung ta sẽ thử khám phá ra MỘT SỐ ĐIỀU khiến phát âm của người học tốt và LÀM THẾ NÀO ta có thể thực hành khả năng phát âm của mình.

Phát âm luôn là một chủ đề HOT mà người học vẫn luôn hứng thú. Khi mọi người nghe một người nước ngoài nói tiếng anh, họ thường cố mà đánh giá kỹ năng nói của người đó dựa trên khả năng phát âm. Và đồng thời, người học cũng luôn tranh luôn với nhau là làm thế nào để phát âm đúng và chắc chắn một từ vựng. Tuy nhiên, trước khi chúng ta đi vào tiêu tiết, tôi thử hỏi các bạn một câu nhé: “Ở quốc gia nào, vùng nào, người ta nói tiếng anh hoàn hảo nhất?’

Ở Bắc Mỹ, Anh hay là Úc nhỉ?

Vấn đề phát âm thậm chí còn biến đổi trong các vùng miền khác nhau của một quốc gia vì nó liên quan tới âm giọng của từng vùng. Một số người thực sự cảm thấy khó khăn để học tiếng Việt giống như chính tôi là người Việt đây, huống chi là các ngôn ngữ khác trên thế giới. Như bạn thấy đấy, để xác định đúng “ phát âm hoàn hảo” đối với một ngôn ngữ không phải là chuyện dễ dàng. Bạn có thể không “hoàn hỏa” với chính ngôn ngữ mẹ đẻ của mình cơ mà?

Khi thế giới này ngày một “phẳng hơn”, mọi người chịu nhiều ảnh hưởng của việc “phát âm phi chuẩn”. Khi tôi còn đang học ở Mỹ, đã có nhiều giáo viên không phải là người bản địa rồi ( ý tôi nói là người Mỹ): một trong số họ là người Trung Quốc, một là từ Cộng Hòa Séc và một là từ Nam Phi. Họ đều có âm giọng tương đối “nặng”, nhưng vấn đề đó không ảnh hưởng tới uy tín của học ho lắm. Lý do tại sao tôi nói với bạn câu truyện này là gì tìm kiếm một người có ngữ âm tốt không phải là một ý tưởng hay, tốt hơn là bạn NÊN TÌM KIẾM SỰ CẢI THIỆN

TRỌNG ÂM – MỘT YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA VIỆC PHÁT ÂM

Khi tôi còn làm việc ở công ty cũ nơi có nhiều giao dịch thương mại quốc tế, tôi đã có cơ hội làm việc với người Sing và người Ấn. Thực ra tôi cảm thấy rất thú vị mặc dù những người đó nói tiếng anh tương đối nặng – vấn đề là người Mỹ vẫn hiểu họ đấy thôi. Ngược lại, người Mỹ lại khó có thể hiểu người Việt Nam khi chúng ta nói tiếng Anh, Quan sát người Sing và người Ấn nói tiếng Anh, tôi nhận ra được LÝ DO ĐẰNG SAU sự khác biệt này. Điều mấu chốt là TRỌNG ÂM (hay cách nhấn mạnh vào âm tiết cần thiết). Tiếng Anh sử dụng nhiều trọng âm và nhấn nhả để phân biệt các từ vựng khác nhau. Ví dụ nhé, từ conTENT và CONtent sẽ có nghĩa khác nhau,khi bạn nói và định vị âm tiết cần nhấn. Trọng âm khi được đánh sai, sẽ khiến người nghe không xác định được từ vựng hay thông tin bạn đang muốn nói. Tôi nhận thấy rằng kể cả người Sing hay người Ấn phát âm một vài âm không đúng, nhưng họ vấn cố gắng để nhấn vào những từ cần thiết.

Giống như âm nhạc vậy, nhiều ngôn ngữ sử dụng giọng cao bổng với các từ khác nhau. Trong tiếng việt, có 05 mức độ thể hiện độ cao, và trong tiếng Trung thì có 04. Như vậy với sự khác biệt giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích ( tiếng việt và tiếng anh), khi chúng ta nói tiếng anh, người ta sẽ có thiên hướng thể hiện trọng âm không mấy chính xác. Một vấn đề tương tự xảy ra với người Mỹ khi học tiếng Trung Quốc. Chuyển ngữ điều từ cao sang thấp là điều không mấy dễ dàng với họ.

Trọng âm có thể trực tiếp tạo ra ngữ điệu. Khi chúng ta cố gắng phát âm chính xác thì từ nhiên sẽ tạo ra được sự trầm bổng trong chính câu nói mà chúng ta đang phát âm, cái đó liên quan tới ngữ điệu. Nếu việc nhấn mạnh bị sai, ngữ điệu lập tực của bị thay đổi. Thường thì ngữ điệu sẽ tạo ra một bản nhạc ngôn ngữ, ngữ điệu của một câu và sự phát âm của từng từ riêng lẻ hai hai yếu tố cơ bản cấu thành với nhau và giúp người nghe xác định rõ được rằng bạn đang nói gì.

Trọng âm sẽ tác động trực tiếp vào “chất lượng âm thanh”của bạn. Để có thể phát âm đúng, bạn cần phải có đươc 3 yếu tố đúng: nguyên âm, phụ âm và trọng âm. Như tôi đã đề cập trước đó, việc đánh trọng âm sai sẽ lập tức thay đổi ý nghĩa của từ.

Trọng âm giúp người nói nghe có vẻ giống như người bản địa.Nếu bạn thể hiện trọng âm đúng, bạn có thể nói với tốc độ của người bản địa. Khi bạn học tiếng Anh, bạn vẫn tự hỏi tại sao người Anh lại nói nhanh như vậy. Rồi tôi cũng nhận ra rằng trong một câu họ thường nhấn mạnh vào một số từ và nhanh chóng lướt qua những từ không cần thiết. nếu họ có gắng phát âm từng từ riêng lẻ, họ sẽ chẳng nói nhanh như vậy đầu. Rất nhiều giảng viên ngôn ngữ yêu cầu học viên nói từ từ – và tôi nghĩ điều này là đúng khi chúng ta nói chuyện với người bản địa. Vì, mục đích của chúng ta là để người nghe có thể hiểu mình. Do vậy, bạn cần phải nói chậm rãi và từ tốn. Tuy nhiên, câu chuyện khác biệt ở đây là CHÚNG TA SẼ LÀM NHƯ THẾ NÀO KHI CHÍNH CHÚNG TA TỰ THỰC HÀNH. Kinh nghiệm riêng cho thấy, cố gắng bắt chước giống như người bản địa sẽ mang lại cho bạn 02 vấn đề sau:

– Trước hết, nó giúp bạn có thể nghe tốt hơn khi họ nói nhanh và bạn có thể quen với âm giọng thông thường của người bản địa. Nếu bạn có thể nói nhanh nhưu họ, bạn sẽ dễ dàng nghe và hiểu họ.
– Thứ hai, thực hành với người bản địa bắt bạn phải thể hiện đúng trọng âm. Khi bạn nói chậm, bạn có thien hướng chẳng đánh trọng âm gì cả. Nhưng khi bạn cố gắng để bắt theo tốc độ nói của họ, bạn sẽ tự nhiên sẽ có ngữ điệu giống họ.

Bạn thấy đấy, bằng việc đánh trọng âm đúng, bạn sẽ: phát âm tốt hơn, ngữ điệu chuẩn hơn và tốc độ nói phù hợp hơn.

VẬY LÀM THẾ NÀO ĐỂ THỰC HÀNH VIỆC ĐÁNH TRỌNG ÂM?

Vì trọng âm là một điều rất quan trọng, do vậy tôi sẽ phát triển một số bước đi giúp bạn. Bạn cần phải dành ra 30 phút. Tìm từ 5 đến 10 câu trong tài liệu nghe của mình, tùy thuộc vào năng lực của bạn mà bạn có thể lựa chọn ít hay nhiều câu. Vì tôi không biết mục đích bạn muốn học là gì, do vậy tôi sẽ sử dụng chính ví dụ mà tôi đã học trước đó. Vậy, hãy thử câu “ I AM TRYING TO SOLVE THÍ FINANCIAL PROBLEM.”

Các bước học sẽ như sau:

Bước 1: Gạch chân vào những từ cần nhấn trọng âm

I AM TRYING TO SOLVE THIS FINANCIAL PROBLEM

Bước 2: Hãy nghe lại câu đó:

Cố gắng chú ý vào những âm/ từ người nói cố gắng nhấn mạnh. Nếu bạn nghe thấy một âm mạnh hơn và to hơn các âm khác thì đó có thể là trọng âm từ cả từ. Chú ý gạch chân các âm. Ví dụ

I AM TRYING TO SOLVE THIS FINANCIAL PROBLEM

Bước 3: bắt chước điều người nói muốn nói

Cố gắng bắt chước câu mà người nói vừa nói. Nhấn mạnh vào điều mà người nói muốn nhấn mạnh, và lên giọng ở những chỗ người nói lên giọng, lướt qua ở những đoạn người nói lướt qua. Thực hành một vài lần cho đến khi bạn nói câu đó thật trôi chảy và mượt mà. Nhưng đừng nhìn vào đáp án nhé. Quên điều mà bạn phải nhớ đi, ví dụ như từ vựng, chỉ bắt chước người nói thôi.

Bước 4: Cố gắng bắt trước với tốc độ của người nói.

Như tôi đề cập trước đó, đây là chìa khóa để bạn có thể bắt chước giống với giọng của người nói. Ở bước này, bạn sẽ cố gắng tua lại đoạn văn một vài lần và cố gắng bắt kịp với tốc độ của người nói. Cố gắng bắt với âm mà người nói phát ra do vậy bạn có thể bắt chước đúng với việc từ lúc họ bắt đầu nói cho tới khi kết thúc câu. Những lần đầu tiên cố thử sẽ tương đôi khó khăn. Do vậy bạn không cần phải bỏ qua các từ không được nhấn mạnh. Ví dụ trên, bạn có thể nó

Try solve nan prob

Nhớ, bạn có thể dễ dàng nói. Khi bạn có thể bắt đươc tốc độ của người nói rồi, hãy bổ sung thêm các yếu tố nhỏ. Ví dụ như:

trying solve nancial problem

Sau một vài lần thực hành, tôi có thể nói câu này giống như người bản địa với trọng âm chính xác như người nói. “